Γράφει ο Γιώργος Πασχαλίδης
Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για την κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και για την αναγκαιότητα του κρατικού παρεμβατισμού.Φράσεις όπως :
Η κρίση του καπιταλισμού οδηγεί τις αγορές σε κατάρρευση
Για την κρίση φταίει ο καπιταλισμός
Η ιστορική κρίση του καπιταλισμού
Η σημερινή κρίση σημαίνει ουσιαστικά το τέλος της περιβόητης ελεύθερης οικονομίας αλλά και την επιστροφή σε μια οικονομία μικτού τύπου,
δημοσιεύονται συνεχώς
Είναι όμως έτσι; Κατ αρχάς ας αναλογισθούμε όλοι αν είχαμε ή αν έχουμε ελεύθερη οικονομία.
Είναι ελεύθερη οικονομία όταν οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να διαχειρισθούν τα χρήματα και το καθεστώς των ασφαλιστικών τους ταμείων;
Είναι ελεύθερη οικονομία όταν οι πολίτες δεν μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο ανάπτυξης της περιοχής τους;
Είναι ελεύθερη οικονομία όταν είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιούμε το πετρέλαιο σαν κύρια κινητήρια δύναμη ενώ υπάρχει ο ελεύθερος αέρας και η ήλιος και η γεωθερμία;
Είναι ελεύθερη οικονομία όταν ενώ οι πολίτες και οι επιχειρήσεις περνούν τα σύνορα και συνδιαλέγονται με κάθε γείτονα και δείχνουν μ αυτόν τον τρόπο την διάθεσή τους για συνεργασία, οι κυβερνήσεις των κρατών ξοδεύουν τεράστια ποσά(από τα χρήματα των πολιτών) για αμυντικές δαπάνες οι οποίες συνήθως κατευθύνονται σε συγκεκριμένες εταιρείες;
Οτιδήποτε έχει σχέση με την οργανωμένη διαχείριση κεφαλαίου (επιχειρήσεις, κράτος) θεωρείται ότι μπορεί να κινηθεί στην ελεύθερη οικονομία.Οτιδήποτε έχει σχέση με την ανοργάνωτη διαχείριση κεφαλαίου (πολίτες και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών) θεωρείται ότι πρέπει να είναι κάτω από κρατικό έλεγχο.
Άρα μόνο για ελεύθερη οικονομία δεν μπορούμε να μιλούμε

Ας δούμε τώρα έναν άλλο μύθο:
Χάθηκαν δισεκατομμύρια από την αγορά(;;;)
Μα είναι παντελώς αφελές κάποιος να λέει ότι χάθηκαν χρήματα από την αγορά ενώ στην πραγματικότητα το χρήμα απλώς άλλαξε χέρια.Δεν υπάρχει τρόπος (εκτός αν πρόκειται για αντιμετώπιση του πληθωρισμού , αλλά και πάλι δεν χάνονται οι αξίες που αντιπροσωπεύει) να χαθεί το χρήμα.Απλώς συγκεντρώθηκε από πολλούς σε λίγους και έτσι εμφανίζεται μία τεχνητή έλλειψη.
Είναι άραγε πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό;Ας δούμε λίγο προσεκτικότερα τι συνέβη στο παρελθόν:
Χρηματιστηριακοί πανικοί του 1893 και 1907. Και στους δύο, εμφανίζεται ως από μηχανής… σωτήρας του συστήματος ο J.P. Morgan.
Το όνομα του σήμερα φιγουράρει στο όνομα μιας από τις μεγαλύτερες τράπεζες του πλανήτη: JP MorganChase. Το Chase παραπέμπει σ’ εκείνο των Ροκφέλερ.
Ο Τζων Ντ. Ροκφέλερ είχε κι εκείνος συνεισφέρει τα μέγιστα στη σωτηρία της αμερικανικής οικονομίας το 1907. Ενώ και η Citibank, της Citigroup, είναι η τράπεζα των «φτωχών» Ροκφέλερ…
Το «μίνι κραχ» του 1907 στις ΗΠΑ; Ενορχηστρωμένο άψογα μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια είχε αποτελέσει την prova generale για το colpo grosso του 1929.Αλλά αυτά είναι πράγματα που δεν διδάσκονται στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων, και δεν δημοσιεύονται στις εφημερίδες… Και οι «ψυχολογικές» επιπτώσεις του «πανικού» του 1907 οδήγησαν στη δημιουργία της Κεντρικής Τράπεζας [FED] των ΗΠΑ το 1913, που έχει ιδιώτες μετόχους. Τους γνωστούς….
Μπορεί επιχειρήσεις να χάνονται, τράπεζες να πτωχεύουν, όμως, κάθε φορά, ο πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια. Και ξέρουμε όλοι μας ποιοι καλούνται, στο τέλος, να πληρώσουν τον λογαριασμό…
Όπως, καλή ώρα, συμβαίνει και σ’ αυτή την «κρίση» στις ΗΠΑ, που επεκτάθηκε ήδη στην Ευρώπη και -ήδη!- και σ’ ολόκληρο τον πλανήτη. Το σχέδιο Πόλσον, για παράδειγμα, για τη διάσωση των αμερικανικών τραπεζών προβλέπει τη διάθεση 700 δισ. δολ. για την αγορά όλων των «χαρτιών», που έχουν στα χέρια τους οι τράπεζες. Ζεστό χρήμα με αντάλλαγμα αέρα κοπανιστό.
Ήδη οι κτηματομεσίτες ετοιμάζονται για το επόμενο πάρτι: θα αγοράσουν για ένα κομμάτι ψωμί μερικά εκατομμύρια κατασχεθείσες κατοικίες.
Και πού θα βρει η αμερικανική κυβέρνηση τα 700 δισεκατομμύρια; Θα τα δανειστεί. Αντιλαμβάνεστε από ποιες τράπεζες… Όπως αντιλαμβάνεστε και ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό…
Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και στην Ευρώπη. Ο κεντρικές Τράπεζες (οι ίδιες οι κυβερνήσεις) έρχονται να εγγυηθούν τις καταθέσεις.
Ας το δούμε αυτό λίγο πιο προσεκτικά όμως.Τι είναι όμως οι Τράπεζες;
Είναι επιχειρήσεις που δανείζονται χρήμα και πωλούν χρήμα. Τώρα λοιπόν που έχουν πρόβλημα να εγγυηθούν και να επιστρέψουν το χρήμα που δανείστηκαν, έρχονται τα κράτη ασύστολα να εγγυηθούν γι’ αυτό.
Σε ποια επιχείρηση άλλης μορφής ήρθε το κράτος να εγγυηθεί για την πληρωμή των χρεών της όταν αυτή αδυνατούσε να το κάνει; Σε καμία.
Και κάποιοι, σε ολόκληρο τον πλανήτη, επιχαίρουν για την αποτυχία του μοντέλου της «ελεύθερης» αγοράς, επειδή το κράτος επιστρέφει και πάλι στην οικονομία. Καλά κρασιά !Αυτό που παρακολουθούμε τις τελευταίες εβδομάδες είναι η ηρωικότερη -μέχρι στιγμής- στιγμή του κεφαλαίου. Το μεγαλύτερο πλιάτσικο σε πλανητικό επίπεδο. Η μεγαλύτερη λεηλασία πλούτου στην ιστορία των εθνών. Όλο και λιγότεροι πλούσιοι συγκεντρώνουν ολοένα και περισσότερο πλούτο στα χέρια τους, και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη φτωχαίνουν.Το πάρτι που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας έχει κυριολεκτικά «ανάψει»!Κι ας το βαφτίζουν κάποιοι «κρίση του καπιταλισμού». Είναι θέμα οπτικής γωνίας. «Ποιος μιλάει;», «και από ποια θέση;», είναι τα ερωτήματα που τίθενται, αυτή τη στιγμή, προς όλους. Για το μεγάλο κεφάλαιο είναι ένα ξεφάντωμα. Για μας, «τους από κάτω» είναι μια καταστροφή. Για εκείνους που επέλεξαν να υπηρετήσουν «τους από πάνω» δεν είναι παρά ακόμα μία «κρίση του καπιταλισμού».Η παρούσα «κρίση του καπιταλισμού» δεν είναι παρά το μεγαλύτερο πάρτι που έγινε ποτέ σε βάρος της ανθρωπότητας. Οι επιπτώσεις του στον 21ο αιώνα θα κάνουν τον 20ο να μοιάζει με παιδική γιορτή.
(Ο Γ.Π. είναι μέλος του ΠΣ των Οικολόγων Πράσινων)